İsrail’de hükümeti kurmakla görevlendirilen sağcı Likud Partisi lideri Binyamin Netanyahu, koalisyonunda yer alacak aşırı sağcı partilerin etkisiyle İsrail’in “Yahudilik yasalarıyla” yönetilmeyeceğini belirterek, “Kanun ülkesi olmaya devam edeceğiz.” dedi.
Netanyahu, ABD’li yazar Bari Weiss moderatörlüğündeki Common Sense isimli podcast yayınında, İsrail’de aşırı sağcı partilerle koalisyon müzakereleri, aşırı sağa yönelik endişeler ve hükümet programına ilişkin konuştu.
Koalisyon müzakerelerinde fanatik, ayrımcı eylem ve görüşleriyle İsrail içinde de tartışmalı kabul edilen aşırı sağcı müttefikleri Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich’in taleplerine nasıl karşılık vereceğine ilişkin bir soruyu yanıtlayan Netanyahu, “Hükümetin ana ya da hakim politikasını Likud Partisi ve açıkçası ben belirliyorum. Sanırım bu konuda mütevazıdan öte bir etkim var. İsrail, Talmud (Yahudilik) Yasalarına göre yönetilmeyecek… Kanun ülkesi olmaya devam edeceğiz.” diye konuştu.
Netanyahu, koalisyon pazarlıklarını yürüttüğü aşırı sağcı isimlerin geçmişte Yahudi üstünlükçü terör olaylarıyla ilişkisini değerlendirmesinde, “Kimse terörden kurtulamaz. Eğer ki bir Yahudiysen ve bir terör eylemi gerçekleştirirsen aynı şekilde cezalandırılırsın. Kimse gözünün yaşına bakmaz, suçun failine göre değil eylemin yargılanması gerekir.” ifadelerini kullandı.
“SAVUNMA BAKANLIĞI KIRMIZI ÇİZGİ”
Koalisyon pazarlıklarında aşırı sağcı müttefiki Smotrich’in Savunma Bakanlığı talebini yorumlayan Netanyahu, “Bu bir kırmızı çizgi. Savunma bizde (Likud) kalacak. Savunma sadece düşündüğünüz gibi bir başlık değil. Bu sadece gelen füzeleri engellemek anlamına gelmiyor. Bu çok kışkırtıcı olabilecek politikalara karar vermek demek. Bundan kaçınmaya çalışıyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
Netanyahu, kurmaya hazırlandığı hükümetinin öncelikli hedeflerini “kendilerini yok etmeye çalışan” İran tehdidine karşı koyma, “Filistin-İsrail çatışması olmasa da Arap-İsrail çatışmasını sonlandıracak” diye gösterdiği Suudi Arabistan ile normalleşme, “İsrail’i bir inovasyon ulusu yapma” şeklinde sıraladı.
Hakkında yolsuzluk davaları devam eden Netanyahu, yargıda reforma ilişkin, “Yönetimin üç başında bir denge olmalı. Bu denge İsrail’de birçok biçimde kontrolsüz yargı gücüyle bozuluyor. Bunu düzeltmek demokrasiyi yok etmek değil korumaktır.” ifadesini kullandı.
“TRUMP BENCE HATA YAPTI”
Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın antisemitik söylemleri gündeme gelen rapçi Kanye West ve yine Holokost inkarıyla tanınan beyaz üstünlükçü yorumcu Nick Fuentes ile akşam yemeği yemesi sorulan Netanyahu, bu buluşmanın “Trump için bir hata olduğu” yanıtını verdi.
Trump’ın İsrail için yaptıklarını savunan Netanyahu, “Trump İsrail’in harika bir destekçisiydi ve İsrail için yaptıkları için eşsiz biçimde takdir içindeyim. Bence bir hata yaptı, umarım tekrar etmez.” diye konuştu.
Haaretz gazetesi Washington muhabiri Ben Samuels ise söz konusu röportajı ele aldığı yazısında, Netanyahu’nun ABD’deki Yahudi cemaatinin İsrail’de iktidara gelmeye hazırlanan aşırı sağcılara yönelik endişesini gidermeye çalıştığını yazdı.
Samuels, Netanyahu’nun röportajda verdiği telkinlere rağmen bir dönem ABD’nin de terör örgütü kabul ettiği “Kahanist hareketinden Itamar Ben-Gvir’e güvenlik güçleri üzerinde yetkileri genişletilmiş Ulusal Güvenlik Bakanlığı’nı, işgal altındaki Batı Şeria’daki yasa dışı Yahudi yerleşim yerlerinde yetkileri de Bezalel Smotrich’e verdiğine” dikkati çekti.
Yazıda, röportaj sırasında Netanyahu’ya yolsuzluk davaları sorulmamasına rağmen yargıda reform sinyali verdiğine dikkat çekildi.
SON SEÇİMLERDE SAĞ BLOKUN ZAFERİ
Son yıllarda erken seçim ve koalisyon krizi sarmalına girilen İsrail’de 1 Kasım’da yapılan erken genel seçimlerde eski Başbakan ve muhalefet lideri Binyamin Netanyahu’nun başını çektiği sağ blok 120 sandalyeli Meclis’e 64 milletvekili göndererek açık bir zafer kazanmıştı.
İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, 13 Kasım’da Netanyahu’yu hükümeti kurmakla görevlendirmişti.
Netanyahu’nun öncülüğündeki sağ blok, dini partilerden “Şas” ve “Birleşik Tevrat Yahudiliği” ile aşırı sağcı Dini Siyonizm ve Yahudi Gücü partilerinden oluşuyor.
73 yaşındaki Başbakan adayı Netanyahu, koalisyon kurmak için bu partilerle müzakereler yürütüyor.
Netanyahu hükümetinin güvenoyu alabilmesi için 120 milletvekili bulunan İsrail Meclisi’nde 61 vekilin desteğini alması gerekiyor.
Fotoğraf: AP
